Δασικά αυθαίρετα: Ποια κτίρια μπορούν να νομιμοποιηθούν
Παραμένει η διάταξη που προβλέπει τη διατήρηση για 30 έτη για μερίδα αυθαιρέτων σε δάση, οι οικιστικές πυκνώσεις που προσωρινά εξαιρέθηκαν θα πάρουν σειρά… ανάρτησης, ενώ οι υπόλοιποι χάρτες θα αργήσουν λίγο ακόμα να «τρέξουν», σύμφωνα με πληροφορίες του Ελεύθερου Τύπου.
Αν και η κατάσταση που διαδραματίζεται στη χώρα λόγω της πανδημίας έχει αναγκάσει το υπουργείο Περιβάλλοντος να καθυστερήσει τον προγραμματισμό του, πηγές αναφέρουν πως μετά το Πάσχα πιθανότατα να μπει στην Ολομέλεια.
Ωστόσο, ήδη έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος, με αποτέλεσμα η ανάρτηση που ήταν προγραμματισμένη αρχικά να γίνει τον Φεβρουάριο να παραταθεί περί τον Ιούνιο – όπου και θα έχει ολοκληρωθεί η ψήφιση του νόμου.
Υπενθυμίζεται ότι το ΥΠΕΝ είχε κάνει γνωστό πως οι υπόλοιπες αναρτήσεις θα έτρεχαν αφού πρώτα θα είχε ξεκαθαρίσει το τοπίο των δασικών αυθαιρέτων και θα υπήρχε μια επίσημη πρόταση να παρουσιαστεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Το νομοσχέδιο
Ποια είναι όμως αυτή; Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, οι ιδιοκτήτες δασικών αυθαιρέτων θα καταβάλουν παράβολο ύψους 250 ευρώ προκειμένου να διασφαλίσουν την προσωρινή κατεδάφιση ωσότου εξεταστεί η αίτησή τους.
Σε δεύτερο χρόνο, αν «καταφέρουν» να πάρουν το πράσινο φως θα διατηρήσουν την ιδιοκτησία τους για 30 χρόνια, ενώ, όπως εξηγούν πηγές στον «Ε.Τ.», το υπουργείο Περιβάλλοντος προσανατολίζεται να φέρει αντίστοιχες ευνοϊκές ρυθμίσεις όπως στον νόμο 4495/17 που προβλέπει πολλές δόσεις και μικρά πρόστιμα για την υπαγωγή του ακινήτου.
Αναρτήσεις
Ταυτόχρονα, 2 μήνες μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, θα αναρτηθούν οι δασικοί χάρτες για τις οικιστικές πυκνώσεις, δηλαδή τις περιοχές που αρχικά εξαιρέθηκαν από τη διαδικασία. Εκτός «διατήρησης» θα είναι όσα κτίρια:
α) Δεν έχουν τον χαρακτήρα κατοικίας ή κατασκευής συνοδεύουσας την κατοικία.
β) Κτίρια και λοιπές κατασκευές που έχουν ανεγερθεί μετά την 28.7.2011.
γ) Κτίρια και λοιπές κατασκευές που ευρίσκονται σε περιοχές του δικτύου Natura 2000, σε υγροτόπους που προστατεύονται σύμφωνα με τη συνθήκη Ramsar και σε άλλες περιοχές για τις οποίες ισχύουν ειδικές προστατευτικές διατάξεις της φύσης ή του τοπίου.
δ) Κτίρια και λοιπές κατασκευές που εμπίπτουν στις περιπτώσεις: δάσος, δημόσιο κτήμα, αναδασωτέα έκταση, αιγιαλό, ζώνη παραλίας, αρχαιολογικό χώρο, ιστορικό τόπο, ρέμα, εκτός σχεδίου πόλεως, περιοχές που υπόκεινται σε περιορισμούς για την προστασία εναέριας κυκλοφορίας κ.ο.κ.
Σημειώνεται ότι σε περίπτωση που προκύπτει, μετά από διόρθωση προδήλου σφάλματος, αποδοχή αντιρρήσεων και κύρωση του δασικού χάρτη, ακύρωση του χάρτη με δικαστική απόφαση ή αναμόρφωση του δασικού χάρτη, η υπαχθείσα στη διάταξη κατοικία δεν διέπεται από τη δασική νομοθεσία, η υπαγωγή αυτή αίρεται και επιστρέφονται στον ενδιαφερόμενο τα παράβολα και πρόστιμα που έχει τυχόν καταβάλει. Το ίδιο ισχύει και εάν η παραπάνω διαπίστωση γίνει καθ’ οποιοδήποτε προγενέστερο στάδιο της υπαγωγής.
Διαδικασία
Στο διαδικαστικό κομμάτι, ο ιδιοκτήτης θα υποβάλλει αίτηση με παράβολο αξίας 250 ευρώ στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της «Ελληνικό Κτηματολόγιο» και θα πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον τα παρακάτω στοιχεία α) την περιγραφή της οικίας και των συνοδευουσών αυτήν κατασκευών, ως προς την κάλυψη, τη δομημένη επιφάνεια και το ύψος, β) τη χρήση της οικίας, γ) τον εντοπισμό της οικίας στην ιστοσελίδα του Κτηματολογίου στον ειδικό διαδικτυακό τόπο ανάρτησης δασικών χαρτών και υποβολής αντιρρήσεων, δ) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75) με την οποία ο ενδιαφερόμενος δηλώνει ότι τα υποβαλλόμενα στοιχεία είναι αληθή.
Κατόπιν αυτής της διαδικασίας, ο ιδιοκτήτης αφενός αποτρέπει προσωρινά την κατεδάφιση του κτίσματος μέχρι να εξεταστεί το αίτημά του αλλά και ταυτόχρονα καταφέρνει την άμεση αναστολή των τυχόν επιβληθεισών διοικητικών κυρώσεων και τη μη επιβολή νέων.
Υστερα, οι αρμόδιες αρχές διενεργούν δειγματοληπτικούς ελέγχους ως προς την ακρίβεια των υποβληθέντων στοιχείων και εάν διαπιστωθεί «ανακρίβεια», επιβάλλονται κυρώσεις και το κτίριο αποκλείεται από την υπαγωγή. Στο μεταξύ διάστημα θα συντάσσονται οι οικονομοτεχνικές μελέτες.
Εξαιρέσεις
Οσον αφορά τις ρυθμίσεις για τους δασικούς χάρτες, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής των δασικών χαρτών οι περιοχές, για τις οποίες πριν το 1975 είχαν εκδοθεί πράξεις της Διοίκησης, με τις οποίες άλλαξε νομίμως ο χαρακτήρας τους από δασικός σε αγροτικός.
Πρόκειται για τέσσερις κατηγορίες περιοχών:
– Διανομές (εποικιστικά)
– Αναδασμοί
– Απαλλοτριώσεις με σκοπό την αγροτική αποκατάσταση
– Αδειες του υπουργού Γεωργίας ή του νομάρχη για μεταβίβαση κλήρου
Ετσι, θα επιτευχθεί η αποσυμφόρηση των Επιτροπών Αντιρρήσεων, αφού ο φόρτος θα μειωθεί κατά πολύ.
Παράλληλα, οι προτεινόμενες διατάξεις του σχεδίου νόμου επιτρέπουν τη μεταβίβαση ακινήτων, όταν έχει εκδοθεί απόφαση της Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων που τα κρίνει ως μη δασικά, αλλά δεν έχει προχωρήσει εντός 2 μηνών η αντίστοιχη συμπληρωματική κύρωση του δασικού χάρτη, με σχετική βεβαίωση για την έκδοση της απόφασης της ΕΠΕΑ και με ρητή μνεία για τον κίνδυνο ακύρωσης του κυρωθέντος δασικού χάρτη μετά από άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως.
Ο… χάρτης με τις επόμενες αναρτήσεις
* Διεύθυνση Δασών Δωδεκανήσου: Καλύμνου εκτός προκαποδιστριακού Ο.Τ.Α. Πάτμου. Καρπάθου-Ηρωικής νήσου, Κάσου, Κω, Ρόδου εκτός προκαποδιστριακού Ο.Τ.Α. Σύμης.
* Διεύθυνση Δασών Κυκλάδων: Ανδρου, Νάξου, Πάρου, Θήρας (μόνον ο Δήμος Ιητών).
* Διεύθυνση Δασών Λέσβου: Λέσβου εκτός προκαποδιστριακών Ο.Τ.Α. Κάτω Τρίτους, Παλαιόκηπου, Παππάδου, Περάματος, Πλακάδου, Μεσαγρού, Αγίας Μαρίνας, Αλυφαντών, Λουτρών, Μόριας, Μυτιλήνης, Παναγιούδας, Ταξιαρχών, Λήμνου.
* Διεύθυνση Δασών Σάμου: Σάμου εκτός προκαποδιστριακού Ο.Τ.Α. Σαμίων, Ικαρίας.
* Διεύθυνση Δασών Χίου: Χίου εκτός προκαποδιστριακών Ο.Τ.Α. Ανεμώνα, Θυμιανών, Ιωνίας, Καμπόχωρων, Μαστιχοχωρίων, Νεοχωρίου, Χίου.
* Διεύθυνση Δασών Καστοριάς: Καστοριάς εκτός προκαποδιστριακών Ο.Τ.Α. Δισπηλιού, Πολύκαρπης, Μαυροχωρίου.
* Διεύθυνση Δασών Φλώρινας: Φλώρινας εκτός προκαποδιστριακών Ο.Τ.Α. Φλώρινας, Φιλώτα, Βαλτόνερων.
* Διεύθυνση Δασών Χανίων: Χανίων εκτός προκαποδιστριακών Ο.Τ.Α. Κουνουπιδιανών, Μουρνιών, Νέας Κυδωνιάς, Νεροκούρου, Περιβολιών, Σούδας, Χανίων, Γαύδου.
* Διεύθυνση Δασών Εβρου: Εβρου εκτός προκαποδιστριακών Ο.Τ.Α. Αλεξανδρούπολης, Ανθειας, Λουτρού.
* Διεύθυνση Δασών Ξάνθης: Ξάνθης εκτός προκαποδιστριακών Ο.Τ.Α. Ξάνθης, Αβατου, Εράσμιου, Εύλαλου, Μάγγανων.
* Διεύθυνση Δασών Ροδόπης: Ροδόπης εκτός προκαποδιστριακών Ο.Τ.Α. Αιγείρου, Μέσης (Τ.Κ. Αρωγής, Γλυφάδας, Παγουριών, Μέσης, Παραλίας Μέσης, Πόρπης), Κομοτηνής.
* Διεύθυνση Δασών Ζακύνθου: Ζακύνθου εκτός προκαποδιστριακών Ο.Τ.Α. Ζακύνθου, Αργασίου, Βασιλικού, Καλαμακίου, Παντοκράτορος.
* Διεύθυνση Δασών Κέρκυρας: Κέρκυρας εκτός προκαποδιστριακών Ο.Τ.Α. Κερκυραίων, Αλεπού, Καναλιών, Κ. Κορακιάνας.
* Διεύθυνση Δασών Κορινθίας: Κορινθίας εκτός προκαποδιστριακών Ο.Τ.Α. Κορίνθου, Λέχαιου, Περιγιαλίου, Κάτω Ασσου, Βραχατίου, Κοκκωνίου, Νεράντζας.
* Επίσης αναμένεται ανάρτηση δασικών χαρτών σε: Πρέβεζα, Αρτα, Γρεβενά, Λασίθι, Ηράκλειο, Ρέθυμνο, Λευκάδα, Βοιωτία, Ευρυτανία, Φωκίδα, Κεφαλληνία, Ιθάκη, Αιτωλοακαρνανία, Ναυπλίου, Θεσπρωτία, Ηγουμενίτσα, Φθιώτιδα.
Στατιστικά
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του ο «Ε.Τ», προκύπτει ότι:
* Θεωρημένοι δηλ. χαρτογραφημένο το σύνολο των υπό κατάρτιση περιοχών 71.316.096 στρ., ήτοι 54,04%.
* Αναρτημένοι δηλ. δημοσιοποιημένοι προς υποβολή αντιρρήσεων, με εξαίρεση τις οικιστικές πυκνώσεις, είναι 67.290.486 στρ., ήτοι 50,99%
Λοιπά στατιστικά στοιχεία:
* Οι εκτάσεις που εξαιρέθηκαν της ανάρτησης ανέρχονται σε 4.025.610 στρ., ήτοι 5,64% στο σύνολο της έκτασης που θεωρήθηκε.
* Καταρτισμένοι δασικοί χάρτες που βρίσκονται σε εκκρεμότητα προς ανάρτηση είναι 1.432.039 στρ., ήτοι 1,08%
* Υπόλοιποι δασικοί χάρτες σε κατάρτιση και ευρισκόμενοι σε στάδιο ελέγχου για θεώρηση, προκειμένου να αναρτηθούν 57.466.064 στρ., ήτοι 43,55%.
Συμπερασματικά προκύπτει ότι οι εκτάσεις που αναρτήθηκαν και κυρώθηκαν πριν το 2016 (θέση σε ισχύ του ν. 4389/2016), που ανέρχονται σε 1.436.3591 στρ. και 1,09% της επικράτειας, οι συνολικά κυρωμένοι δασικοί χάρτες αφορούν σε 58.471.766 στρ. και ποσοστό της χώρας 44,31%.
* Αριθμός αντιρρήσεων 162.256.
* Αριθμός αιτημάτων προδήλου σφάλματος που έχουν προωθηθεί στις ΕΠ.Ε.Α. ως αποδεκτά 12.462.
* Συνολικός αριθμός των ανωτέρω 174.718.
* Συνολικός αριθμός εξετασθέντων 9.289.
* Εκκρεμούν 165.429.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα παραπάνω αφορούν τις περιοχές για τις οποίες έχουν κυρωθεί (μερικώς) δασικοί χάρτες, δηλ. 60.489.959 στρ., κατόπιν μέτρησης του εμβαδού των εδαφοτεμαχίων των ανωτέρω συνολικών αιτημάτων (αντιρρήσεων και προδήλων σφαλμάτων), η έκταση που αμφισβητείται ο δασικός χαρακτήρας μέσω αυτών ανέρχεται σε 2.411.207 στρ. και ποσοστό 3,99% σε αναφορά επί τού εμβαδού των αναρτημένων εκτάσεων.
Χρηστικές πληροφορίες
Η διαδικασία και τα δικαιολογητικά για υποβολή αντιρρήσεων
Για να δει ο πολίτης τον δασικό χάρτη πρέπει να μπει στην ιστοσελίδα του Κτηματολογίου (https://www.ktimanet.gr). Ο πολίτης μπορεί να αναζητήσει το ακίνητό του εστιάζοντας στις αεροφωτογραφίες ή χρησιμοποιώντας τις συντεταγμένες του. Αν δεν ξέρει πώς να το κάνει, θα πρέπει να ζητήσει βοήθεια από δασολόγο ή μηχανικό. Οσοι δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο θα πρέπει να απευθυνθούν είτε στα σημεία υποστήριξης ανάρτησης του δασικού χάρτη στο δασαρχείο της περιοχής τους, είτε σε ειδικό επιστήμονα (δασολόγο ή τοπογράφο).
Η αντίρρηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω της ίδιας της ιστοσελίδας. Στη συνέχεια, εκδίδεται ο αριθμός λογαριασμού πληρωμής του τέλους αντίρρησης, το οποίο πληρώνεται στην τράπεζα. Εντός 24ώρου από την πληρωμή του τέλους, η αίτηση αντίρρησης κατοχυρώνεται και παίρνει αριθμό πρωτοκόλλου.
Αφού κατοχυρωθεί η αντίρρηση με την πληρωμή του τέλους, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να απευθυνθούν σε τοπογράφο για να εκπονήσει τοπογραφικό διάγραμμα με τις συντεταγμένες του ακινήτου. Παράλληλα, θα πρέπει να συμβουλευτούν δασολόγο, ο οποίος θα αποφανθεί αν η γη τους είναι δάσος, δασική έκταση, χορτολιβαδική έκταση κ.λπ., αλλά και να συνεργαστούν με δικηγόρο που θα συντάξει το κείμενο των αντιρρήσεων, με το οποίο θα θεμελιώσει έννομο συμφέρον και θα ετοιμάσει και τα στοιχεία του φακέλου.
Επιλογές
Εφόσον η έκταση έχει χαρακτηριστεί ΔΑ ή ΧΑ (και δεν είναι ιδιωτικό χορτολίβαδο), τότε μπορείτε:
1 Να υποβάλετε αίτηση ατελώς στο δασαρχείο της περιοχής σας είτε για εξαγορά της έκτασης, εφόσον η εκχέρσωση έχει γίνει προ του 1975, είτε για χρήση (έγκριση επέμβασης) της έκτασης, εφόσον η εκχέρσωση έχει γίνει μέχρι το 2007. Εάν αιτηθείτε την εξαγορά, τότε θα χρειαστεί να υποβάλετε στο δασαρχείο:
* Αίτηση εξαγοράς.
* Τοπογραφικό διάγραμμα με συντεταγμένες κορυφών, βασιζόμενες στο Εθνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς (ΕΓΣΑ 87).
* Αποδεικτικό χρήσης της έκτασης προ του 1975.
Εάν αιτηθείτε τη χρήση (έγκριση επέμβασης), τότε θα χρειαστεί να υποβάλετε στο δασαρχείο:
* Αίτηση χρήσης (έγκριση επέμβασης).
* Τοπογραφικό διάγραμμα με συντεταγμένες κορυφών, βασιζόμενες στο Εθνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς (ΕΓΣΑ 87).
2 Να υποβάλετε αίτηση ατελώς για την υπαγωγή σε προφανές σφάλμα του δασικού χάρτη.
* Να υποβάλετε ατελώς αίτηση πρόδηλου σφάλματος μέσω της ειδικής εφαρμογής που υπάρχει στο διαδίκτυο στην ιστοσελίδα της ΕΚΧΑ Α.Ε., www.ktimatologio.gr.
* Να υποβάλετε ατελώς αίτηση πρόδηλου σφάλματος απευθείας στη Διεύθυνση Δασών της περιοχής σας.
3 Να υποβάλετε αντίρρηση επί του χαρακτήρα της έκτασης.
* Η αντίρρηση υποβάλλεται εφόσον υπάρχει αμφισβήτηση για τη φωτοερμηνεία που έχει γίνει στον δασικό χάρτη και τον χαρακτήρα που παρουσιάζεται σε αυτόν.
* Τα τέλη αντίρρησης είναι μειωμένα έως και 80% σε σχέση με το παρελθόν και υπάρχουν στην ΚΥΑ 151585/323/3.2.2017 (ΦΕΚ Β’ 347/08.02.2017).
* Στην ίδια ΚΥΑ υπάρχουν οι περιπτώσεις που οι αντιρρήσεις υποβάλλονται ατελώς (για παράδειγμα, κληροτεμάχια από διανομή τα οποία φαίνονται ως ΔΑ ή ΧΑ στον χάρτη).